U selu Lamovita kod Prijedora danas je obilježena 83. godišnjica od formiranja Prve krajiške proleterske narodnooslobodilačke udarne brigade, a obilježena je i 33. godišnjica formiranja Vojske Republike Srpske.
Tim povodom služen je parastos poginulim borcima u Crkvi svetog Dimitrija i položeni vijenci kod spomenika palim borcima ove brigade , ali i poginulim borcima Odbrambeno-otadžbinskog rata, tokom kojeg je poginulo 16 boraca iz ovog sela.
Zamjenik gradonačelnika Prijedora Nenad Mejakić izjavio je da su ove godišnjice i ovakva okupljanja dokaz da je narod ovog kraja uvijek bio za slobodarske vrijednosti i da je stao na branik otadžbine i u tom vremenu.
” Takav stav je narod imao i u Drugom svjetskom i u zadnjem otadžbinskom ratu, priključio se i u borbi protiv fašizma i u redove Vojske Republike Srpske i stao u zaštitu srpskog naroda”, rekao je Mejakić.
Predsjednik prijedorske organizacije SUBNOR-a Veljko Rodić podsjetio je da je ova brigada imala hrabrost, junaštvo i sve ono što je krasilo partizanskog borca.
” Brigada je krenula odavde 21. maja 1942. godine kada je ovaj kraj bio jedini slobodan u porobljenoj Evropi i ovdje je bila smotra dva bataljona sa Kozare i Grmeča sa oko 1.186 vojnika i gdje god su kasnije brigada prolazila pruključivali su im se borci iz drugih krajeva ” , izjavio je Rodić novinarima.
Ratni put ove brigade bio je dug 21.000 kilometara i poginulo je oko 2140 boraca brigade , a 2700 je ranjeno.
” Veliki doprinos u borbi protiv fašizma brigada je dala zato što je iz neprijateljskih redova izbacila što zarobila, što ranila, što ubila 14.850 neprijateljskih vojnika”, istakao je Rodić.
Predsjednik gradske Boračke organizacije Vojislav Kondić istakao je da su se danas vodje bili i pripadnici Odbrambeno otadžbinskog rata kao i predstavnici Boročke organizacije grada Prijedora da odaju počast herojima.
” Riječ je o herojima iz Narodnooslobodilačkog rata, našim precima, našim djedovima, kao i našim saborcima, borcima Odbrambeno otadžbinskog rata Republike Srpske. Ovo je tipičan primjer istovjetnosti razloga ratova koje je vodio srpski narod na ovim prodručjima, znači isključivo odbrambeno i oslobodilačkog karaktera, protiv istih neprijatelja i za borbu za opstanak srpskog naroda. U ovom selu pod obrancima Kozare, tokom Odbrambeno otadžbinskog rata 16 boraca je ugradilo živote u temelje Republike Srpske”, naglasio je Kondić.
Iz redova Prve krajiške proleterske narodnooslobodilačke udarne brigade poteklo je 25 narodnih heroja, brigada je šest puta bila pohvaljena u govorima vrhovnog komandanta, a pored mnogih odrena koje je dobila , odlikovana je i Ordenom narodnog heroja koji joj je uručen u Lamovitoj 25.maja 1975. godine.